Để đạt được hiệu quả công việc cao nhất, chúng ta cần có một phong cách lãnh đạo phù hợp. Tuy nhiên, mỗi người có tính cách và quan điểm khác nhau, vì vậy mà phong cách lãnh đạo cũng được chia thành nhiều loại và trong cùng một nhà lãnh đạo có thể tồn tại nhiều phong cách lãnh đạo khác nhau.
Table of Contents
1. Phong cách lãnh đạo là gì?
Nếu như lãnh đạo là quá trình sử dụng và phối hợp hoạt động của các cá nhân trong tổ chức bằng cách gây ảnh hưởng và dẫn dắt hành vi của cá nhân hay một nhóm nhằm hướng tới mục tiêu của tổ chức, thì phong cách lãnh đạo chính là phương thức để nhà lãnh đạo đề ra phương hướng, thực hiện kế hoạch và tạo động lực cho nhân viên. Phong cách lãnh đạo thường được thể hiện qua hành động rõ ràng của nhà lãnh đạo hoặc ngụ ý của họ dưới góc nhìn của một nhân viên.
2. Vì sao bạn cần tìm hiểu phong cách lãnh đạo?
Trong một cuộc khảo sát của Indeed, 55% nhà tuyển dụng cho rằng kỹ năng lãnh đạo là một trong những điểm cộng của ứng viên. Kỹ năng lãnh đạo giúp bạn có thể thực hiện nhiều quy trình và phương pháp khác nhau để đạt được mục tiêu đề ra, vì vậy, trước khi phát triển kỹ năng lãnh đạo và trở thành một nhà lãnh đạo hiệu quả, bạn cần phải phát triển cho bản thân một phong cách lãnh đạo phù hợp.
Ngoài ra, thông qua việc tìm hiểu phong cách lãnh đạo, bạn có thể mở rộng phong cách lãnh đạo của bản thân một cách linh hoạt trong nhiều trường hợp khác nhau và bạn có thể làm việc tốt hơn với người quản lý có phong cách lãnh đạo khác với bạn.
3. Các phong cách lãnh đạo thường gặp
3.1. Phong cách lãnh đạo huấn luyện (Coaching Leadership Style)
Một nhà lãnh đạo huấn luyện là người có thể nhanh chóng nhận ra điểm mạnh, điểm yếu và động lực của các thành viên trong nhóm của họ để giúp mỗi cá nhân tiến bộ. Họ thường hỗ trợ các thành viên trong nhóm thiết lập các mục tiêu của mình và họ có kỹ năng đặt ra những kỳ vọng rõ ràng và tạo ra một môi trường tích cực, đầy động lực.
Phong cách lãnh đạo huấn luyện là một trong những phong cách tốt nhất đối với người lãnh đạo cũng như nhân viên mà họ quản lý. Tuy nhiên, phong cách này thường là một trong những phong cách ít được sử dụng nhất — phần lớn là vì nó có thể tốn nhiều thời gian hơn các kiểu lãnh đạo khác.
Bạn có thể là một nhà lãnh đạo theo phong cách huấn luyện nếu bạn:
- Sẵn sàng hỗ trợ và giúp đỡ
- Đưa ra hướng dẫn thay vì ra lệnh
- Những giá trị của cuộc sống là một cách để phát triển
- Cân bằng giữa việc truyền tải kiến thức và để mọi người tự tìm thấy nó
- Thấu hiểu bản thân
- Đưa ra những câu hỏi dùng để hướng dẫn người khác
3.2. Phong cách lãnh đạo định hướng (Visionary Leadership Style)
Các nhà lãnh đạo định hướng có khả năng thúc đẩy sự tiến bộ, mở ra sự thay đổi tốt hơn bằng cách truyền cảm hứng cho nhân viên và tạo niềm tin cho những ý tưởng mới. Nhà lãnh đạo định hướng cũng có thể thiết lập một mối quan hệ chặt chẽ trong tổ chức, họ cố gắng nâng cao niềm tin cho đồng nghiệp của họ về sự phát triển trong tương lai.
Nhà lãnh đạo định hướng là người có tầm nhìn xa trông rộng, điều này đặc biệt hữu ích cho các tổ chức nhỏ, phát triển nhanh hoặc các tổ chức lớn hơn đang trải qua quá trình chuyển đổi hoặc tái cấu trúc công ty.
Bạn có thể là một người có phong cách lãnh đạo định hướng nếu:
- Có sự kiên trì và chấp nhận thử thách
- Hành động theo chiến lược.
- Chấp nhận rủi ro
- Truyền cảm hứng
- Sáng tạo
- Lạc quan
3.3. Phong cách lãnh đạo phục vụ (Servant Leadership Style)
Các nhà lãnh đạo phục vụ sống theo tư duy lấy con người làm trọng tâm và khi thấy các thành viên trong nhóm cảm thấy hoàn thành tốt về mặt chuyên môn và cá nhân, họ sẽ làm việc hiệu quả hơn và có nhiều khả năng tạo ra những công việc tốt hơn. Do chú trọng đến sự hài lòng và hợp tác của nhân viên, họ có xu hướng đạt được mức độ tôn trọng cao hơn.
Phong cách phục vụ là một phong cách lãnh đạo tuyệt vời cho các tổ chức thuộc bất kỳ ngành và quy mô nào nhưng họ đặc biệt phổ biến trong các tổ chức phi lợi nhuận.
Bạn có thể là một người có phong cách phục vụ nếu:
- Bạn luôn tạo động lực cho nhóm của bạn
- Có kỹ năng giao tiếp tuyệt tốt
- Khuyến khích các hoạt động cộng tác
- Cam kết phát triển đội ngũ của bạn một cách chuyên nghiệp
3.4. Phong cách lãnh đạo chuyên quyền (Autocratic Leadership Style)
Còn được gọi là “phong cách lãnh đạo độc đoán”, kiểu lãnh đạo này là người chủ yếu tập trung vào kết quả và hiệu quả. Họ thường đưa ra quyết định một mình hoặc với một nhóm nhỏ, họ đáng tin cậy và mong đợi nhân viên làm đúng những gì họ được yêu cầu. Có thể hữu ích khi nghĩ về những nhà lãnh đạo này đóng vai trò là những người chỉ huy quân sự.
Phong cách chuyên quyền có thể hữu ích trong các tổ chức có quy tắc nghiêm ngặt, coi trọng sự tuân thủ. Nó cũng có thể có lợi khi được sử dụng với những nhân viên cần nhiều sự giám sát — chẳng hạn như những người có ít hoặc không có kinh nghiệm. Tuy nhiên, phong cách lãnh đạo này có thể kìm hãm sự sáng tạo và khiến nhân viên cảm thấy bị gò bó.
Bạn có thể là một người có phong cách chuyên quyền nếu:
- Có lòng tự tin
- Có động lực mạnh cho bản thân
- Giao tiếp rõ ràng và nhất quán
- Tuân thủ theo quy định
- Đáng tin cậy
- Coi trọng môi trường có cấu tổ chức cao
- Tin tưởng vào môi trường làm việc có giám sát sẽ tốt hơn môi trường làm việc tự do
3.5. Phong cách lãnh đạo ủy quyền (Laissez faire Leadership style)
Phong cách lãnh đạo ủy quyền đối lập với kiểu lãnh đạo chuyên quyền, chủ yếu tập trung vào việc giao nhiều nhiệm vụ cho các thành viên trong nhóm và có ít hoặc không có sự giám sát. Bởi vì một nhà lãnh đạo theo kiểu tự do không dành thời gian quản lý chặt chẽ nhân viên, họ thường có nhiều thời gian hơn để cống hiến cho các dự án khác.
Các nhà quản lý có thể áp dụng phong cách lãnh đạo này khi tất cả các thành viên trong nhóm đều có nhiều kinh nghiệm, được đào tạo bài bản và cần ít sự giám sát. Tuy nhiên, nó cũng có thể gây ra sự sụt giảm năng suất nếu nhân viên không làm đúng kỳ vọng của người lãnh đạo hoặc nếu một số thành viên trong nhóm cần động lực từ sự hỗ trợ của lãnh đạo của họ để làm việc tốt.
Bạn có thể là một nhà lãnh đạo ủy quyền nếu bạn:
- Trao quyền hiệu quả
- Tin tưởng vào năng lực của người khác
- Cung cấp đủ tài nguyên và công cụ để hoàn thành nhiệm vụ
- Sẽ kiểm soát nếu cần
- Đưa ra những lời nhận xét mang tính xây dựng
- Không ngừng nâng cao phẩm chất lãnh đạo trong nhóm của bạn
- Thúc đẩy một môi trường làm việc tự chủ
3.6. Phong cách lãnh đạo dân chủ (Democratic Leadership style)
Phong cách dân chủ (còn được gọi là “phong cách tham gia”) là sự kết hợp của kiểu nhà lãnh đạo chuyên quyền và ủy quyền. Một nhà lãnh đạo dân chủ là người hỏi ý kiến và xem xét phản hồi từ nhóm của họ trước khi đưa ra quyết định.
Họ luôn mong muốn mỗi thành viên trong nhóm sẽ cảm thấy tiếng nói của họ được lắng nghe và những đóng góp của họ có ý nghĩa quan trọng, phong cách lãnh đạo dân chủ thường được coi là có tác dụng thúc đẩy mức độ gắn kết cao hơn của nhân viên và sự hài lòng tại nơi làm việc.
Kiểu lãnh đạo này thúc đẩy thảo luận, đây là một phong cách tuyệt vời cho các tổ chức tập trung vào sự sáng tạo và đổi mới — chẳng hạn như ngành công nghệ, Agency,…
Bạn có thể là một nhà lãnh đạo dân chủ nếu bạn:
- Thường xuyên thúc đẩy tính hiệu quả của thảo luận nhóm
- Cung cấp tất cả thông tin cần thiết cho nhóm khi đưa ra quyết định
- Thúc đẩy một môi trường làm việc nơi mọi người chia sẻ ý tưởng của họ
- Có lý trí khi quyết định vấn đề
- Linh hoạt
- Giỏi trong việc hòa giải
3.7. Phong cách lãnh đạo dẫn đầu (Pacesetter Leadership Style)
Nhà lãnh đạo theo kiểu dẫn đầu là một trong những phong cách lãnh đạo hiệu quả nhất để đạt được kết quả nhanh chóng. Các nhà lãnh đạo dẫn đầu chủ yếu tập trung vào hiệu suất, thường đặt ra các tiêu chuẩn cao và yêu cầu các thành viên trong nhóm của họ phải chịu trách nhiệm về việc đạt được mục tiêu của họ.
Mặc dù phong cách lãnh đạo dẫn đầu là động lực và hữu ích trong môi trường có nhịp độ nhanh, nơi các thành viên trong nhóm cần được tiếp thêm năng lượng, nhưng nó không phải lúc nào cũng là lựa chọn tốt nhất bởi vì các thành viên trong nhóm đôi khi cần sự cố vấn và phản hồi.
Bạn có thể là nhà lãnh đạo dẫn đầu nếu bạn:
- Đặt thành tích lên hàng đầu
- Tập trung vào các mục tiêu
- Ít khi đưa ra lời khen
- Sẽ sẵn sàng hỗ trợ để đạt được mục tiêu nếu cần
- Có năng lực cao
- Đánh giá hiệu quả hoạt động hơn các kỹ năng mềm
3.8. Phong cách lãnh đạo chuyển đổi
Phong cách chuyển đổi tập trung vào giao tiếp rõ ràng, thiết lập mục tiêu và động lực của nhân viên. Tuy nhiên, thay vì đặt phần lớn sức lực vào các mục tiêu cá nhân của mỗi nhân viên, nhà lãnh đạo chuyển đổi tập trung vào các mục tiêu của tổ chức.
Bởi vì các nhà lãnh đạo chuyển đổi dành nhiều thời gian của họ cho các mục tiêu tổng quát, phong cách lãnh đạo này phù hợp nhất với các nhóm có thể xử lý nhiều nhiệm vụ được giao mà không cần giám sát liên tục.
Bạn có thể là một nhà lãnh đạo chuyển đổi nếu bạn:
- Tôn trọng và khuyến khích ý kiến của mọi người
- Truyền cảm hứng cho người khác để đạt được mục tiêu của họ
- Nhìn vào toàn bộ bức tranh lớn của công việc thay vì chi tiết nhỏ
- Có tính sáng tạo
3.9. Phong cách lãnh đạo giao dịch (Transactional Leadership Style)
Một nhà lãnh đạo giao dịch là người thiết lập các biện pháp khuyến khích đã được định trước — thường là dưới hình thức khen thưởng nếu thành công và kỷ luật nếu thất bại. Các nhà lãnh đạo giao dịch cũng tập trung vào việc cố vấn, hướng dẫn và đào tạo nhân viên để đạt được mục tiêu đề ra.
Mặc dù kiểu nhà lãnh đạo này rất phù hợp cho các tổ chức hoặc nhóm có nhiệm vụ đạt được các mục tiêu cụ thể, chẳng hạn như doanh số bán hàng và doanh thu, nhưng đây không phải là phong cách lãnh đạo tốt nhất để thúc đẩy sự sáng tạo.
Bạn có thể là người lãnh đạo giao dịch nếu bạn:
- Thiên về một nhóm có cấu trúc rõ ràng
- Quản lý hiệu quả những mục tiêu nhỏ để tạo nên mục tiêu đã đề ra
- Coi trọng quyền lực
- Thực tế và thực dụng
- Coi trọng mục tiêu
3.10. Phong cách lãnh đạo quan liêu (Bureaucratic leadership style)
Các nhà lãnh đạo quan liêu tương tự như các nhà lãnh đạo chuyên quyền ở chỗ họ mong đợi các thành viên trong nhóm của mình tuân theo các quy tắc khi làm việc.
Phong cách quan liêu tập trung vào các nhiệm vụ cố định trong một hệ thống có chia cấp bậc, nơi mỗi nhân viên có một danh sách trách nhiệm nhất định và cần rất ít sự cộng tác và sáng tạo. Phong cách lãnh đạo này hiệu quả nhất trong các ngành hoặc bộ phận được quản lý cao, chẳng hạn như tài chính, chăm sóc sức khỏe hoặc chính phủ.
Bạn có thể là một nhà lãnh đạo quan liêu nếu bạn:
- Định hướng chi tiết và tập trung vào nhiệm vụ
- Coi trọng quy tắc
- Coi trọng giá trị đạo đức khi làm việc
- Có ý chí mạnh mẽ
- Có cam kết với tổ chức của bạn
- Có kỷ luật tự giác
4. Lời kết
Kỹ năng lãnh đạo là một kỹ năng quan trọng hàng đầu khi bạn chinh phục nhà tuyển dụng, vì vậy hãy định hình cho bản thân một hoặc kết hợp nhiều phong cách lãnh đạo ngay từ đầu để duy trì được sự nhất quán khi quản lý đội nhóm và phát triển bản thân hơn về sau nhé.
Đọc thêm: Sinh viên nên rèn luyện kỹ năng lãnh đạo như thế nào?
